KISHERIA INAWEZEKANA KUMTUMA MWAKILISHI AKUNUNULIE ARDHI.

NA  BASHIR  YAKUB -

Mara  kadhaa  imetokea  mtu  anahitaji  kununua  ardhi  sehemu  ambayo yeye  haishi.  Mara  nyingi  hii  imetokea  kwa  walio  nje  ya  nchi.  Mtu  anaona  kiwanja  au  nyumba  kwenye  mtandao  au  kwenye  chombo  chochote  cha  habari  lakini  anakosa  namna  ya  kununua.

Saa  nyingine  hufanya  mawasiliano  na  wahusika  hadi  kufika  bei lakini  tatizo  likawa  ni  vipi  atanunua.  Vipi  ataweza  kununua bila  kuhitaji kurudi  nchini hubaki  mtihani.

Anapiga  mahesabu  ya  nauli  kwenda  na  kurudi, usumbufu, ratiba  ya  kazi  zake  na  mambo  mengi   anaona haiwezekani.  Anashindwa  kununua   kwasababu  tu  ya  umbali.  Na  hii  si  kwa  walio  nje  ya  nchi  tu  bali  hata walio  mikoa  tofauti   pia  hili  huwatokea  japo  si  sana. 

Pia   wako  wengine  ambao  tatizo  sio  kuwa  mbali  na  maeneo  wanayotaka  kununua  bali  wana shughuli  nyingi  mno  kiasi  cha  kutopata  mda  mzuri   wa  kufuatilia  miamala  ya  manunuzi  mpaka  mwisho.

Hawa  wote  na  wengine   wengi  kupitia  makala  haya watajua  namna  ambavyo  wanaweza  kununua ardhi  bila   kuhitajika  kuwepo.

1.TARATIBU  ZA  KUNUNUA  ARDHI.

Imewahi  kuelezwa  mara  nyingi  namna  bora  na  salama  ya  kununua  ardhi lengo  likiwa   hasa  kuepuka  utapeli, kuepuka kuuziwa  mara  mbili  au  zaidi  kwa watu tofauti( double  allocation), kuepuka  kununua  maeneo  yenye  migogoro  mahakamani,  maeneo  yaliyowekewa  mazuio( injuction & caveat), kuepuka  kununua  maeneo  yasiyo  na  hati  za  mirathi,  yaliyowekwa  dhamana n.k.

Tulieleza  hatua  za  kufuata  ili  kuyaepuka  haya sambamba  na  maandalizi   ya  mkataba  wa  mauzo  yanayokidhi   vigezo  mahususi   vya  kisheria.  Ni vema  kila mda kusisitiza  kuwa migogoro  ya  ardhi  inazidi  kuongezeka  kila  siku  na  watu  hupata  hasara  kila  kukicha.

 Lakini  unaweza  kuepuka    kuwa  sehemu  ya  migogoro  hii  ikiwa  tu  utafuata  taratibu  pamoja  na  kuzingatia  maandalizi  mazuri   ya  mkataba  wa  mauzo unaokidhi  vigezo  vya  kisheria.

2. KUMTUMA  MWAKILISHI  KUKUNUNULIA   ARDHI.

Namna  ya kisheria  inayoweza  kutumika  kununua  ardhi  bila  kuhitaji  wewe  mwenyewe kuwepo  ni  kwa  kutumia  hati  maalum  iitwayo  hati  ya  kiwakili( power  of  attorney).  Hii  ni  hati  maalum  inayoweza  kutumika   kisheria  kwa  ajili  ya  kazi  hii.

3. HATI  YA  KIWAKILI  NININI.

Hati  ya  kiwakili (power  of  attorney)  ni  hati  maalum  ya  kisheria  ambapo  mtu  mmoja    anampa  mtu  mwingine  mamlaka    ya  kisheria  ya  kutenda  jambo  fulani la kisheria  kwa  niaba  yake.  Katika  masuala  ya  ardhi   mtu  anaweza  kumpa  mtu  mwingine  mamlaka  ya  kuuza  au  kununua   nyumba au  kiwanja  kwa  niaba  yake.

Hii  ina  maana  kama  uko  nje  ya  nchi  na  unahitaji  kununua  kiwanja  au  nyumba   unachoweza  kufanya  ni  kuandaliwa  hati  ya  kiwakili  ambayo utakuwa  ukimpa  mamlaka   mtu  fulani  ambaye anaweza kuwa kaka,  dada,  mama,   baba,  rafiki  au  yeyote  yule  utakayemchagua   ambaye  ataweza  kununua  kwa ajili  yako.

Haina  haja  ya  kuhofu  kwa kuwa nyaraka  itakuwa  imeeleza wazi  kuwa mmiliki  ni  wewe  isipokuwa  huyu  amesaidia tu  kukununulia.

4. MAMLAKA  UTAKAYOMPA.

Hati  ya  kiwakili  inatoa  mamlaka  lakini  mamlaka  yenye ukomo.  Hii  ina  maana  unaweza  kumpa  mamlaka  ya    kununua    kwa  ajili  yako  lakini  si  ya  kuuza,  kuweka  rehani, au  vnginevyo.   

Kwa hiyo  atanunua  kwa  ajili  yako  lakini  hatakuwa  na  uwezo  wa  kuuza  au  kufanya  kingine  chochote  ambacho  hakikuandikwa  kwenye  hiyo  hati  ya  kiwakili.

5. HATI  YA  KIWAKILI  INAPATIKANA  WAPI.

Hati  ya  kiwakili  huandaliwa  na  wanasheria  ambapo  inakuwa  na  jina  la  mtoa  mamlaka  na  mpewa  mamlaka  na  wote  hutakiwa  kusaini  kwa  utaratibu  utakaokubaliwa.

Itaeleza  wazi  mamlaka  aliyopewa  mpewa  mamlaka  pamoja  na  ukomo  wa  mamlaka  hayo. Baada  ya  hapo  hati  hiyo  itasajiliwa  wizara  ya  ardhi  na  manunuzi  salama  na  ya  kisheria   yanaweza  kufanyika  kuanzia  hapo  bila  kuhitaji  aliye  nje  ya  nchi  kurudi  au  vinginevyo.

MWANDISHI   WA   MAKALA  HAYA   NI   MWANASHERIA  NA  MSHAURI   WA     SHERIA  KUPITIA  GAZETI  LA  SERIKALI   LA   HABARI   LEO  KILA  JUMANNE  , GAZETI  JAMHURI   KILA  JUMANNE  NA  GAZETI  NIPASHE  KILA  JUMATANO.      0784482959,        0714047241              bashiryakub@ymail.com