Sunday 19 April 2015

NI MAKOSA KISHERIA TAASISI YA FEDHA KUUZA NYUMBA YA DHAMANA KWA BEI YA KUTUPA.


Image result for MNADA NYUMBA MKOPO

NA  BASHIR  YAKUB-

Kumekuwa  na  tabia  ya  taasisi  za  fedha  kuuza  nyumba   au  viwanja vya  watu  walivyoweka  rehani   na kushindwa  kulipa  mkopo   kwa  bei  ya  kutupa. Kwakuwa  taasisi  za  fedha  huamini  kwamba  wana  deni na  mtu  na ameshindwa  kulipa  hela  zao  na  pengine  kwakuwa  tayari  wamekamilisha  taratibu  zote  za  kisheria  za  kuuza  basi  huamua  kuuza  mali  ya  mtu  kwa  bei   ambayo    ni  ndogo   kiasi  cha  kustaajabisha.  

Ni  kawaida  kukuta  nyumba ya  milioni  mia  ikiuzwa  hata  milioni kumi  na  tano  ili  kulipia  deni  la  milioni  kumi  na mbili  au  kumi  na  tano.  Watu  wanapaswa kuelewa  kuwa hili  si  sawa  na  sheria  imekataza    jambo  hili. Thamani  ya  nyumba  au  kiwanja  iko  palepale  hata  kama  mtu  ameshindwa  kulipa  mkopo.  Si  kweli  kuwa  kwakuwa  sheria  imeruhusu  kuuza  mali  ya  mtu  anaposhindwa  kulipa  mkopo   basi  imeruhusu   kuuza  bei  yoyote  ile  ilimradi  muuzaji  amepata   kiasi  anachodai.  Hili  si  kweli  kama  tutakavyoona  hapa  chini.

1.WAJIBU  WA  TAASISI  YA  FEDHA  KATIKA  KUUZA  NYUMBA  YA  DHAMANA.  .

Kwa  kujua  hili  la  kuuza  mali  za  watu  bei  ya  kutupa  Sheria  ya  ardhi  kifungu  cha  133  ( 1 ) kikasema  kuwa  muuzaji  wa  nyumba  iliyowekwa  rehani   ana  wajibu  mkubwa  na  wa  hali  ya  juu  kuhakikisha  anachukua  tahadhari  na  anakuwa  mwangalifu  kwa  kiwango  cha  juu  kuhakikisha    wakati  anapouza   ardhi ya  mtu anaiuza  kwa  bei  nzuri   na  bei  ambayo  inakubalika  kuwa  bei  inayostahili  kwa  wakati husika.  Huu  ni  wajibu  wa  kisheria  alionao  muuzaji  au  mnadishaji  wa  ardhi  ya  dhamana.  Kifungu  hicho  kinasema  kuwa  suala  la  kuuza  mali  ya  dhamana  kwa  bei  inayokubalika  ni  haki  ambayo  aliyeshindwa  kulipa  deni  anamdai  muuzaji/mnadishaji.  Kwa  hiyo  wewe   unayedaiwa  unamdai  huyo  mnadishaji  anayetaka  kuuza  nyumba  yako  haki  ya  kuuza  hiyo nyumba   katika  bei  inayokubalika ( reasonable  price).

2. NYUMBA/KIWANJA  KIUZWE  BEI  GANI  KWA  MUJIBU  WA  SHERIA ?

Sheria   ya  ardhi  haikutaja  moja  kwa  moja   ni  kiasi  gani nyumba   ya  mtu  au  kiwanja  kinatakiwa kuuzwa. Hii  ni  kutokana  na  utofauti  wa  thamani  wa  mali  hizo  na  hivyo  isingekuwa  rahisi  kusema  kuwa  bei  ya  mwisho  ya  nyumba  au  kiwanja  ni  kiasi  fulani.  Ili  kuliweka  sawa  hili  kifungu  hichohicho  cha  133( 2 ) kikasema  kuwa   nyumba/kiwanja  cha  mtu   hakitakiwi  kuuzwa    25%    ya   bei  ya  soko   ya  nyumba  au  kiwanja   hicho  kwa  wakati  huo  au  chini  yake.  
Hii  ina  maana  kuwa  ikiwa  eneo  lako  litauzwa  kwa  njia  ya  mnada   baada  ya  kushindwa  kulipa  deni   halafu  likauzwa asilimia 25  au  chini  yake  kulinganisha    na  bei  ya  soko  ya  eneo  hilo  kwa  wakati  huo  basi   wauzaji  na  mdai  deni  aliyewatuma  wote  kwa  pamoja  watakuwa  wametenda  kosa  la  kisheria.  Kwa  umuhimu  mkubwa  narudia  kusisitiza  kuwa  nyumba/kiwanja  hakitakiwi  kuuzwa  asilimia  25  ya  bei  ya soko  ya  wakati  huo  au  chini  ya  asilimia  25  ya  bei  ya  soko  ya  eneo  ya  wakati  huo, hii  ni  kwa  mujibu  wa sheria.  

3.NINI  UFANYE  IWAPO NYUMBA/KIWANJA  CHAKO  KIMEUZWA    25%  AU  CHINI  YAKE.

Kifungu  hichohicho    cha  133( 2 )   kinatoa  mwarobaini  wa  kuponesha  kidonda  cha  ardhi  yako  kuuzwa    25%  au  chini yake .  Kinasema  kuwa  ikiwa   ardhi  ya   mdaiwa  deni imeuzwa  kwa  bei  ya  25%   ya  bei  ya  soko  au  chini  yake  basi  mdaiwa  huyo  anaruhusiwa   kuiomba  mahakama    kubatilisha  mauzo  hayo.   Hii  ni  kwasababu   mdai  amekiuka  wajibu  wake  wa  kisheria  na  hivyo  kuyafanya  mauzo  hayo kuwa  haramu.  

Nahimiza  kwa kusema  kuwa watu  ambao  wamefanyiwa  kitendo  kama  hiki   wachukue  hatua  stahiki  haraka   za  kuiomba  mahakama  kubatilisha  mauzo    ya  mali  zao   ikiwa  ziliuzwa  kinyume  na  nilivyoeleza  hapa.  Usiseme  au  ukadhani  umechelewa  kwani   hili  linawezekana  hata  kama  imepita  miaka  kumi  tangu  nyumba/kiwanja  chako  kiuzwe  kwa  kuwa   sheria    ya  ardhi  imetoa  mpaka  zaidi  ya  miaka  kumi  kwa  aliye  na  lalamiko kulipeleka mahakamani.  Hivyo  chukua  hatua  sasa  wala  usiseme  umechelewa    katika  hili.


MWANDISHI   WA   MAKALA  HAYA   NI   MWANASHERIA  NA  MSHAURI   WA  SHERIA  KUPITIA  GAZETI  LA  SERIKALI   LA   HABARI   LEO  KILA  JUMANNE  , GAZETI  JAMHURI   KILA  JUMANNE  NA  GAZETI  NIPASHE  KILA  JUMATANO.    0784482959,        0714047241              bashiryakub@ymail.com
                                           TANGAZO   MUHIMU                                                


VIWANJA     NA     NYUMBA          ZINAUZWA.

-WANASHERIA   WETU   WATAKUANDALIA   MIKATABA  YOTE  BURE  NA                    KUKUSIMAMIA  MPAKA   MANUNUZI    YAKAMILIKE   BURE.

-UHALALI   WA  NYARAKA   NA   UMILIKI   UMETHIBITISHWA  NA   WANASHERIA     WETU.

-UTAPEWA  MTU  WA  KUKUSAIDIA  KUFANYA  TRANSFER   KWA  HARAKA                 BURE.

-IKIWA   UTATOKEA   MGOGORO  NDANI   YA  MWAKA  TANGU  TAREHE  YA              MANUNUZI    UTAPEWA   WAKILI   WA   KUSIMAMIA  MGOGORO    BURE
                                                        0784482959.

 KUONA   BOFYA  HAPO  JUU    MWANZO  WA   BLOG.



1 comments:

  • Unknown says:
    14 May 2017 at 09:02

    Mr yakubu hongera Sana kwa ushauri wako you are reall professional na MUNGU akakuongoze

Post a Comment