NAMNA YA KUPATA TIN NAMBA YA KAMPUNI,NGOs NA VIKUNDI/SACCOS.

      

NA  BASHIR  YAKUB - 

Nilipoandika  kuhusu  namna  ya  kuunda kampuni  nilieleza  pia   kuwa   unapokuwa  umekamilisha  usajili  wa  kampuni     na  umepata  cheti  cha  usajili   yapo  mambo  mengine  ya  kufanya  kabla  ya  kuanza  rasmi  biashara. Moja  ya  mambo  hayo  nilisema   ukishapata  cheti unatakiwa  uende  manispaa  husika  ukapate  leseni  ya  biashara. Manispaa husika  ni  manispaa  ambako  ofisi  ya  kampuni  yako  itakuwa.  Kitu  kingine  baada ya  kupata  cheti  cha usajili  ni  kupata  namba  ya  mlipa  kodi (TIN). Ili  kampuni  ifanye  biashara  kisheria  inatakiwa  kuwa imepata  namba  hii. 

Yawezekana  wanahisa  kila  mmoja  anayo  namba  yake ya  mlipa  kodi   lakini  namba  hizo  haziwezi kutumika  kwakuwa  ni  za  watu  binafsi  na  si  za  kampuni.  Kampuni  inatakiwa  ipate namba  yake  inayojitegemea. 

Halikadhalika  kwa  wanaoanzisha  vikundi kwa  mfano  saccos, na asasi  za  kiraia( NGOs) nao wanatakiwa  kuwa  na  namba  ya  mlipa kodi  ya  vikundi  hivyo.

1.TIN  NAMBA  HUPATIKANA  WAPI.

Mamlaka  ya  mapato  Tanzania ( TRA) ndiyo  mamlaka  inayoshughulika  na  utoaji  wa  namba  za  mlipa  kodi. Awali  namba  hizi  zilikuwa  zikitolewa  makao  makuu  ya  mamlaka  ya  mapato ambapo  kwasasa  katika  kuboresha  huduma    wameweka  ofisi  za  kikanda  sehemu  mbalimbali  ambazo  huhudumia   wahitaji  wa  kanda  husika  kwa  mfano  kwa  Dar  es  salaam  eneo  la  ilala , buguruni, tabata, kariakoo  ofisi  zipo  makutano  ya  Shaurimoyo badala  ya  mnazi  mmoja  au  samora . Hata  hivyo   yapo  maeneo  mengine  ambayo  ofisi  za  kanda  hazijawekwa  kwa  mfano  mikoani  ambapo  wahitaji  hulazimika  kufuata  huduma  hii  makao  makuu  ya  mamlaka  ya  mapato.

2.  KUPATA  TIN NAMBA  YA  KAMPUNI.

Ili  kupata  TIN namba  ya  kampuni  unahitaji  kwenda  na  viambatanisho  vifuatavyo.

( a ) Picha  mbili  za  passportsize  kwa  kila  mkurugenzi. Wakurugenzi  wawe  wawili, watatu  au  mmoja   kila  mmoja  atatakiwa  kuwasilisha  picha zake  mbili.

( b ) Nakala  moja  ya  kitambulisho  kwa kila  mkurugenzi. Hapa  kitambulisho  kinaweza  kuwa  cha taifa, cha  mpiga  kura, cheti   cha  kuzaliwa, hati  ya  kusafiria  au  leseni  ya  kuendeshea.

( c ) Nakala  moja  ya  katiba  na  waraka  kampuni( memorandum & article of  association). Hii  ina  lengo  la  kuonesha aina ya biashara  ambazo  kampuni  itakuwa  inazifanya.

( d ) Nakala  moja  ya  cheti  cha  kuzaliwa  kwa  kampuni( certificate  of  incorporation).  Hii  ni  kuthibitisha  kuwa kampuni  inayoomba  namba  ya  mlipa  kodi  imesajiliwa  kisheria.

( e ) Mkataba  wa  pango  wa  eneo  ambalo  biashara  itakuwa  ikifanyika.  Kama   ni  nyumba  yako  basi  utawasilisha  nyaraka  ya  umiliki  wa  nyumba  iyo.

( f ) Barua  iliyojazwa  na  mwenyekiti  wa  serikali  za  mitaa  wa eneo  ambalo  biashara  itafanyika.  Barua  hii  hutolewa  na  mamlaka  ya  mapato  TRA  na  hujazwa  na  mwenyekiti wa  serikali za  mitaa.  Kwahiyo  barua  hii  utaifuata  TRA  na  kuipeleka seriklali  za  mitaa  ili  ikajazwe  na  kugongwa  mhuri.

Mwisho unapokuwa  umekamilisha  viambata  hivi   utaenda  TRA  ambako  utakuta  fomu  maalum utazotakiwa  kujaza. Katika  fomu  hizo  kuna  sehemu  wakurugenzi  wa kampuni  watasaini  pamoja  na  mwenye  nyumba  wako  aliyekupangisha  ofisi  kama  umepanga.  Baada  ya  hapo  utafanyiwa  usaili( interview) kwa  ajili  ya  kupata  namba  ya  mlipa  kodi (TIN ).

3. KUPATA  TIN NAMBA  YA NGOs, VIKUNDI/SACCOS.

Vifuatavyo  ni  viambatanisho  vinavyotakiwa.

( a ) Nakala  moja  ya cheti  cha  usajili  wa  kikundi  kutoka  RITA.  Mamlaka  ya  RITA  ndiyo  hushughulika na  usajili  wa  vikundi  na  hivyo  cheti  chao  hutakiwa  kuambatanishwa ili  kuthibitisha  usajili.

( b ) Nakala  moja  ya  Katiba  ya  kikundi  na  muhtasari  wa  kikao  cha  mwisho.

( c ) Picha  mbili  za passportsize  za  katibu, mweka  hazina  na  mwenyekiti. Kila  mmoja  mbili  mbili.

( d ) Nakala  moja  ya mkataba  wa  pango iwapo  ofisi  za  kikundi  zimepangwa   au  hati, leseni  ya  makazi, ofa  iwapo  ofisi   sio  za  kupanga.

( e ) Nakala  moja  ya  kitambulisho  kwa kila  mbia(partner). Hapa  kitambulisho  kinaweza  kuwa  cha taifa, cha  mpiga  kura, cheti  cha  kuzaliwa, hati  ya  kusafiria  au  leseni  ya  kuendeshea.

( f ) Barua  iliyojazwa  na  mwenyekiti  wa  serikali  za  mitaa  wa eneo  ambalo  biashara  itafanyika.  Barua  hii  hutolewa  na  mamlaka  ya mapato  TRA  na  hujazwa  na  mwenyekiti.  Kwahiyo  barua  hii  utaifuata  TRA  na  kuipeleka serikali  za  mitaa  ili  ikajazwe  na  kugongwa  mhuri.

Hapa  pia  baada  ya  kukamilisha  viambata  vyote  zitajazwa  fomu  maalum  zilizopo  mamlaka  ya mapato  na  utafanyika  usaili  mfupi  kwa  wahusika na  TIN namba  itapatikana.

MWANDISHI   WA   MAKALA  HAYA   NI   MWANASHERIA  NA  MSHAURI   WA  SHERIA  KUPITIA  GAZETI  LA  SERIKALI   LA   HABARI   LEO  KILA  JUMANNE  , GAZETI  JAMHURI   KILA  JUMANNE  NA  GAZETI  NIPASHE  KILA  JUMATANO.    0784482959,        0714047241              bashiryakub@ymail.com

                                           TANGAZO   MUHIMU                                                

VIWANJA     NA     NYUMBA          ZINAUZWA.

·        
WANASHERIA   WETU   WATAKUANDALIA   MIKATABA  YOTE  BURE  NA    KUKUSIMAMIA  MPAKA   MANUNUZI    YAKAMILIKE   BURE.

·        
UHALALI   WA  NYARAKA   NA   UMILIKI   UMETHIBITISHWA  NA                        WANASHERIA  WETU.

·        
UTAPEWA  MTU  WA  KUKUSAIDIA  KUFANYA  TRANSFER   KWA  HARAKA         BURE.

·        
IKIWA   UTATOKEA   MGOGORO  NDANI   YA  MWAKA  TANGU  TAREHE  YA       MANUNUZI    UTAPEWA   WAKILI   WA   KUSIMAMIA  MGOGORO    BURE

                                                        0784482959.

 KUONA   BOFYA  HAPO  JUU    MWANZO  WA   BLOG.